Replicant Kurulumu

Teknoloji dünyasında gizlilik ve özgürlük giderek daha önemli hale gelirken, Replicant gibi tamamen açık kaynaklı Android dağıtımları öne çıkıyor. Bu yazımda, Samsung Galaxy Note II (N7100) ve Galaxy Tab 2 7.0 WiFi (GT-P3110) cihazlarıma Replicant 6.0 kurulum süreçlerimi paylaşacağım.

Replicant Nedir?

Replicant, tamamen özgür yazılım bileşenlerinden oluşan bir Android dağıtımıdır. Google Play Hizmetleri ve kapalı kaynak kodlu bileşenler içermez, bu da kullanıcıların tam kontrolü elinde bulundurmasını sağlar. Her ne kadar bazı donanım özelliklerinde (WiFi, Bluetooth gibi) sınırlılıklar yaşansa da, gizlilik odaklı kullanıcılar için ideal bir seçenektir.

Hazırlık Aşaması

Galaxy Note II (N7100) için Dosya İndirme

İlk cihaz olan Note II için gerekli dosyaları indirdim:

mkdir replicant
cd replicant

Ana sistem imajı:

wget "https://ftp-osl.osuosl.org/pub/replicant/images/replicant-6.0/0003/images/n7100/replicant-6.0-n7100.zip"

Recovery imajı ve güvenlik dosyaları:

wget "https://ftp-osl.osuosl.org/pub/replicant/images/replicant-6.0/0003/images/n7100/recovery-n7100.img"
wget "https://ftp-osl.osuosl.org/pub/replicant/images/replicant-6.0/0003/images/n7100/replicant-6.0-n7100.zip.asc"
wget "https://ftp-osl.osuosl.org/pub/replicant/images/replicant-6.0/0003/images/n7100/recovery-n7100.img.asc"
wget "https://ftp-osl.osuosl.org/pub/replicant/images/replicant-6.0/0003/images/n7100/n7100.sha256"

Galaxy Tab 2 7.0 WiFi (GT-P3110) için Dosya İndirme

İkinci cihaz olan Tab 2 için ayrı bir klasör oluşturdum:

mkdir replicant_gt-p3110
cd replicant_gt-p3110

Ana sistem imajı:

wget "https://ftp-osl.osuosl.org/pub/replicant/images/replicant-6.0/0003/images/espressowifi/replicant-6.0-espressowifi.zip"

Recovery ve güvenlik dosyaları:

wget "https://ftp-osl.osuosl.org/pub/replicant/images/replicant-6.0/0003/images/espressowifi/recovery-espressowifi.img"
wget "https://ftp-osl.osuosl.org/pub/replicant/images/replicant-6.0/0003/images/espressowifi/replicant-6.0-espressowifi.zip.asc"
wget "https://ftp-osl.osuosl.org/pub/replicant/images/replicant-6.0/0003/images/espressowifi/recovery-espressowifi.img.asc"
wget "https://ftp-osl.osuosl.org/pub/replicant/images/replicant-6.0/0003/images/espressowifi/espressowifi.sha256"

Araçların İndirilmesi

Kurulum için gerekli araçları toplu olarak indirdim:

wget -r -np -nH --cut-dirs=6 -R "index.html*" https://ftp2.osuosl.org/pub/replicant/images/replicant-6.0/0003/tools/

Bu komut ADB, Fastboot, Heimdall ve diğer gerekli araçları otomatik olarak indirdi.

Güvenlik Doğrulaması

GPG Anahtarı Sorunu ve Çözümü

Galaxy Tab 2 kurulumunda ilk GPG doğrulama denemesi başarısız oldu. Komut sıralamasında hata yapmıştım:

# Yanlış kullanım - çalışmaz
gpg --armor --verify replicant-6.0-espressowifi.zip replicant-6.0-espressowifi.zip.asc

Bu durumda Wolfgang Wiedmeyer'in güncel GPG anahtarlarını farklı kaynaklardan indirmek gerekti:

# Güncel anahtar
curl -sL https://ftp-osl.osuosl.org/pub/replicant/images/replicant-6.0/0003-update/security/5816A24C10757FC4.asc | gpg --import

# Yedek kaynak (Web Archive)
curl -sL https://web.archive.org/web/20220209172631/https://wiedmeyer.de/keys/ww.asc | gpg --import

Dijital İmza Doğrulaması

Her iki cihaz için de tüm dosyaların dijital imzalarını doğruladım:

Galaxy Note II için:

gpg --armor --verify recovery-n7100.img.asc recovery-n7100.img
gpg --armor --verify replicant-6.0-n7100.zip.asc replicant-6.0-n7100.zip

Galaxy Tab 2 için:

gpg --armor --verify recovery-espressowifi.img.asc recovery-espressowifi.img
gpg --armor --verify replicant-6.0-espressowifi.zip.asc replicant-6.0-espressowifi.zip

Tüm dosyalar için "Good signature" mesajı aldım. GPG anahtarının süresi dolmuş olmasına rağmen ("This key has expired!"), imzalar geçerli dönemde oluşturulduğu için güvenlik açısından sorun teşkil etmiyor.

SHA256 Checksum Kontrolü

Dosya bütünlüğünü kontrol etmek için her cihaza özel checksum'ları doğruladım:

# Galaxy Note II
shasum -a 256 -c n7100.sha256

# Galaxy Tab 2  
shasum -a 256 -c espressowifi.sha256

# Araçlar
shasum -a 256 -c tools.sha256

Tüm dosyalar "OK" sonucu verdi.

Kurulum Süreci

İzinlerin Ayarlanması

İndirilen araçları çalıştırılabilir hale getirdim:

chmod a+x adb fastboot heimdall mkbootimg unpackbootimg

Recovery Kurulumu (Linux/Mac)

TWRP Recovery'ye Girme Galaxy Note II için:

1. Cihaz kapandıktan sonra
2. Volume Up + Home + Power (aynı anda)
3. Samsung logosu gelince Power'ı bırakın
4. TWRP ekranı gelene kadar bekleyin

Samsung Note II'de BOOT ve RECOVERY partition'larına recovery imajını yükledim:

heimdall flash --BOOT recovery-n7100.img --RECOVERY recovery-n7100.img

TWRP Recovery'ye Girme Galaxy Tab 2 için:

1. Cihaz kapandıktan sonra
2. Volume Up + Power (aynı anda)
3. Samsung logosu gelince Power'ı bırakın
4. TWRP ekranı gelene kadar bekleyin

Tab 2'de partition yapısı farklı olduğu için KERNEL ve RECOVERY partition'larını kullandım:

heimdall flash --KERNEL recovery-espressowifi.img --RECOVERY recovery-espressowifi.img

Her iki cihazda da işlem başarıyla tamamlandı ve cihazlar otomatik olarak yeniden başladı.

Replicant Kurulumu

Son adımda, ADB sideload özelliğini kullanarak her iki cihaza da Replicant işletim sistemini kurdum:

Galaxy Note II:

adb sideload replicant-6.0-n7100.zip

Galaxy Tab 2:

adb sideload replicant-6.0-espressowifi.zip

Her iki kurulum da "Total xfer: 1.00x" mesajıyla başarıyla tamamlandı.

Cihazlar Arası Farklılıklar

Bu kurulum sürecinde iki farklı Samsung cihazı arasındaki teknik farklılıkları gözlemledim:

Partition Yapısı

• Galaxy Note II: BOOT ve RECOVERY partition'ları kullanılıyor
• Galaxy Tab 2: KERNEL ve RECOVERY partition'ları kullanılıyor

Kod Adları (Codename)

• Galaxy Note II: n7100
• Galaxy Tab 2 7.0 WiFi: espressowifi

Sonuç ve Değerlendirme

Replicant 6.0'ın hem Galaxy Note II hem de Galaxy Tab 2 7.0 WiFi'ye kurulumu teknik açıdan sorunsuz gerçekleşti. Her iki cihazda da işletim sistemi tamamen özgür yazılım bileşenlerinden oluşması nedeniyle:

Avantajlar:

• Tam gizlilik kontrolü
• Google servisleri olmadan çalışma
• Açık kaynak kodlu yazılım güvencesi
• Özelleştirme özgürlüğü

Sınırlılıklar:

• Bazı donanım özelliklerinin çalışmaması
• Kapalı kaynak kodlu uygulamaların uyumsuzluğu
• Sınırlı uygulama mağazası seçenekleri

Bu kurulum sürecinde karşılaştığım en önemli teknik zorluk, GPG anahtarı doğrulamasında yaşanan sorundu. Wolfgang Wiedmeyer'in anahtarının süresi dolmuş olması ve bazı kaynaklardan erişilemez hale gelmesi, güvenlik doğrulamasını zorlaştırdı. Ancak Web Archive ve alternatif FTP kaynaklarından anahtara ulaşarak sorunu çözdüm.

Bu kurulum, özellikle gizlilik odaklı kullanıcılar ve özgür yazılım savunucuları için değerli bir deneyim sunuyor. Eski cihazların hayata döndürülmesi açısından da sürdürülebilir bir yaklaşım sergiliyor. Samsung'un farklı cihaz ailelerindeki partition yapısı farklılıkları da öğretici bir deneyim oldu.